spacer włocławek
oczami podróżnego
Spacer Włocławek oczami podróżnego - Tomasz Dziki
1. Pałac Cohna – ul. Kościuszki 12. Eklektyczna rezydencja Ludwika Cohna, współwłaściciela Fabryki Fajansu, zbudowana wg projektu Bronisława Żochowskiego-Brodzica. Od 1889 w budynku był magistrat. Obecnie Urząd Stanu Cywilnego.
2. Pałac Mühsama – ul. Kościuszki 2. Pałac wg projektu Antoniego Olszakowskiego w 1884 dla Hugona Mühsama, właściciela Fabryki Maszyn i Narzędzi Rolniczych oraz Odlewni Żelaza. Po II wojnie światowej Kujawskie Zakłady Maszyn Rolniczych.
3. Ogród Saski – Plac Wolności. Założony w latach 30. XIX w. ogród zlokalizowany był w południowej części obecnego Placu Wolności. Od północy sąsiadował z Nowym Rynkiem.
4. Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej – ul. Słowackiego 1A. Budynek, projektu Stefana Narębskiego, z 1925 jako siedziba muzeum.
5. Kościół ewangelicko-augsburski – ul. Brzeska 20. Neogotycka świątynia wybudowana w 1877-1881, wg projektu Franciszka Tournelle’a. Fundatorem był Fryderyk Wilhelm Cords.
6. Kościół św. Witalisa – ul. Brzeska 9. Najstarsza włocławska świątynia, wzniesiona w 1330-144, ufundowana przez biskupa Macieja z Gołańczy po spaleniu katedry włocławskiej w 1329 przez wojska krzyżackie. Obecnie kościół seminaryjny Wyższego Seminarium Duchownego.
7. Wyższe Seminarium Duchowne – ul. Karnkowskiego 3. Zespół budynków neogotyckich wzniesionych w 1843 – 1900 dla seminarium duchownego. Rozbudowę w 1882-1900 prowadzono wg projektu Konstantego Wojciechowskiego.
8. Bazylika katedralna Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny – Plac Kopernika – świątynia w stylu gotyckim, wzniesiona w 1340-1411 dzięki fundacji biskupa Macieja z Gołańczy. Bazylika rozbudowywana w XV i XVI wieku.
9. Dawne Starostwo Powiatowe – ul. 3. Maja. Budynek neoklasycystyczny przy dawnej ulicy Szerokiej, projekt Stefana Koźmińskiego w I poł. XIX w. Obecnie siedziba Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej.
10. Barokowe kamieniczki – Stary Rynek 14 i 15. Kamienice w stylu barokowym. Jedna
z nich wzniesiona w XVI, a druga w XVIII wieku. W 1966-1972 zrekonstruowano pierwotny układ wnętrz. Obecnie Muzeum Historii Włocławka.
11. Browar Bojańczyka – ul. Łęgska 28. Zespół budynków browaru założonego w 1832 przez Kazimierza Bojańczyka. Firma pozostawała w rękach rodziny do końca II wojny światowej. Obecnie Centrum Kultury Browar B.
13. Zespół Szkół im. Jana Długosza – ul. Łęgska 26. Budynek w stylu neoklasycystyczny wzniesiony jako nowy gmach szkoły katolickiej, założonej w 1916 przez biskupa włocławskiego jako prywatne męskie gimnazjum. Szkołę otwarto w 1927.
14. Rezydencja Steinhagena – ul. Bechiego 2. Budynek dyrektora włocławskiej Fabryki Celulozy. Feliks Steinhagen, podporucznik Wojska Polskiego, ciężko ranny w 1939 w Bitwie nad Bzurą i zmarł w swojej willi przy Bechiego. Obecnie delegatura Urzędu Marszałkowskiego – Regionalne Centrum Inicjatyw Europejskich.
15. Liceum Ogólnokształcące nr III im. Marii Konopnickiej – ul. Bechiego 1. Budynek neoklasycystyczny dla gimnazjum żeńskiego. Budowę gmachu, wg projektu Władysława Kwapiszewskiego. Szkoła została otwarta w 1932.
Relacja ze spaceru (23.08.2019)
Czy wiesz, że...?
Ulica Żelazna, czyli dzisiejsza ulica Kościuszki, wzięła swoją nazwę od kolei żelaznej, do której prowadziła. W 1862 roku, gdy pierwszy raz połączono Włocławek linią kolejową warszawsko-bydgoską, dworzec kolejowy, jak w większości przypadków, znalazła się poza miastem. Dopiero wskutek rozwoju fabryk, które potrzebowały kolei – tej XIX-wiecznej autostrady – miasto rozciągnęło się w stronę dzisiejszej ulicy Okrzei i dalej. Powstały wówczas także najważniejsze budynki ulicy Kościuszki, m.in. siedziby zarządu fabrykantów.
oprac. dokumentalne: Tomasz Dziki; oprac. projektowe: Fundacja Ari Ari; autorzy zdjęć: Justyna Marcinkowska, Jarosław Czerwiński; zdjęcia archiwalne: Narodowe Archiwum Cyfrowe.
Sponsorzy:
Gdzie skieruje kroki podróżny po wyjściu z dworca PKP we Włocławku? Z pewnością jego droga będzie wiodła dawną ulicą Żelazną (dawniej Kościuszki), która łączyła miasto z dworcem Kolei Żelaznej. Oczom podróżnego ukaże się Włocławek przełomu XIX i XX wieku, pełen pałaców, kościołów, rezydencji, rozsianych od Nowego Rynku do Wisły.
Tym razem ruszymy szlakiem tablic, wyróżniających w zabudowie miasta bardziej znaczące obiekty: pałac Cohna, Pałac Mühsama, rezydencję Steinhagena i wiele innych.
Zapraszamy do fascynującej podróży w nieznane historie Włocławka przełomu XIX i XX wieku, zaskakująco bliskie, mające bezpośredni wpływ na dzisiejszy krajobraz.
Trasa: Kościuszki – Plac Wolności – Słowackiego – Brzeska – Karnkowskiego – Plac Kopernika – 3 maja – Stary Rynek – Łęgska – Bechiego
Pocztówki - Włocławek oczami podróżnego
Czy wiesz że...?
Unikatem na skalę krajową jest „dzielnica szkolna” – kompleks szkół różnego szczebla, wybudowany w rejonie ulic Łęgskiej, Bechiego i Ogniowej. W skład dzielnicy wchodzi m.in. gmach gimnazjum żeńskiego, wybudowany w latach 1926-1932 na podstawie projektu architekta miejskiego, Władysława Kwapiszewskiego.
Dzielnica szkoła zawdzięcza swoje istnienie… zapóźnieniu Włocławka, wynikającemu z przynależności tego regionu do zaboru rosyjskiego. Przed 1918 we Włocławku nie było zgody na budowę obiektów szkolnych. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości ogromne zapotrzebowanie na rozwój edukacji we Włocławku i nadrabianie lat zapóźnień spowodowało, że w latach 20. powstału tu wiele gmachów szkolnych.
Trasa spaceru na pocztówce
Wykonano w ramach projektu:
