spacer LITERACKI W KOWALU
1. Bogdan Ostromęcki (1911-1979), prawnik, poeta, prozaik, tłumacz, żołnierz AK, Redaktor Polskiego Radia, członek ZG Związku Literatów Polskich, ur. w Kowalu, podejmujący problematykę refleksji filozoficznej, religijnej i patriotycznej.
2. Krzysztof Skudziński, ur. w 1947 r. w Kowalu, studiował filologię polską, filozofię i reżyserię na PWSTiF w Łodzi, autor opowiadań, scenariuszy filmowych, reżyser, w 1974 zadebiutował kontrowersyjną książką „Rekolekcje dla głuchoniemych”.
3. Anna Marcinkowska, ur. w 1962 r. w Kowalu, absolwentka Liceum Plastycznego, grafik komputerowy, autorka ilustracji, dwóch tomików wierszy oraz powieści, m.in. „Podwórko”, opisujące losy rodziny z podwórka przy ul. Kołłątaja.
4. Jan Nowicki (1939-2022), aktor teatralny i filmowy, poeta i pisarz, członek Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, akcentował silne związki z rodzinnym Kowalem, laureat licznych nagród i odznaczeń, pisał felietony, teksty piosenek, prozę.
5. Wanda Kudelska, ur. w 1949 r. w Kowalu, z zawodu położna, związana ze środowiskiem twórczym w Płocku, później w Warszawie, gdzie prowadziła Galerię Sztuki i kafejkę, swoje emocje wyraża poprzez malarstwo i poezję.
6. Ziemowit Ogiński (1945-2010), ur. w Kowalu, publicysta, reportażysta i literat, pracował m.in. w redakcji „Kujaw” we Włocławku i „Faktów” w Bydgoszczy, opublikował kilka powieści i szkice literackie, mieszkał i zmarł w Toruniu.
7. Leon Stankiewicz (1907-1993), poeta, nauczyciel, działacz ruchu chłopskiego, miłośnik i propagator folkloru kujawskiego, założyciel „Kapeli spod Kowala” i innych zespołów folklorystycznych.
8. Marzenna Lewandowska, ur. w 1960 w Bydgoszczy, od 1988 mieszkanka Kowala, autorka wierszy (wydała ponad 20 tomików), opowiadań i powieści. Współtwórczyni hymnu Kowala, członek Związku Literatów Polskich.
9. Antoni B. Łukaszewicz, ur. w1943 r. w Świernej k. Lubienia Kuj., od przeszło 50 lat mieszkaniec Kowala, autor opowiadań i wierszy pisanych gwarą i językiem literackim, popularyzator gwary kujawskiej, twórca muzeum „Galera Kujawska”.
10. Mirosław A. Glazik, ur. w 1957 r. w Lnianie, z Kowalem związany od lat 80 XX w. pracując jako nauczyciel, twórca wierszy, utworów prozatorskich, dramatu o ks. J. Popiełuszce, zajmował się krytyką literacką i filmową.
11. ks. Piotr S. Głowacki, ur. w 1958 r. w Dobrem k. Radziejowa, doktoryzował się na ATK w Warszawie w 1994 r., wykładał na uczelniach katolickich, od 2003 r. jest proboszczem w Kowalu, wydał 4 tomiki wierszy, w których porusza problematykę duchowości współczesnego człowieka.
12. Inni literaci związani z Kowalem (Maria Glonek, Jadwiga Janicka, Joanna Jasińska, Barbara Prokopiak, Krystyna Rzadkowolska, Urszula Rembiałkowska, Maria Stawicka-Madej i inni).
Czy wiesz, że...?
Podwórko, powieść Anny Marcinkowskiej, można przeczytać w odcinkach na ostatniej stronie czasopisma „Kurier. Notatki z terenu” wydawanego przez Fundację Ari Ari w formie bezpłatnego nieregularnika udostępnianego także cyfrowo. Pierwszy odcinek Podwórka można przeczytać w numerze 5.
oprac. dokumentalne: Arkadiusz Ciechalski, Justyna Marcinkowska; oprac. projektowe: Fundacja Ari Ari autorzy zdjęć: Justyna Marcinkowska.
Sponsorzy:
Motywem przewodnim spaceru są ludzie pióra – pisarze i poeci związani z Kowalem dawniej i współcześnie.
Podczas spaceru opowiemy o pisarzach i poetach, historycznie związanych z Kowalem. Zaprosimy mieszkańców do wspomnień o kowalskich literatach, przeczytamy, jak opisywali oni Kowal w swojej twórczości.
Dowiemy się, jak w znanej i kontrowersyjnej książce „Rekolekcje dla głuchoniemych” Krzysztof Skudziński opisał Kowal. Wysłuchamy wspomnień przyjaciół o kowalskim pisarzu Ziemowicie Ogińskim.
Odwiedzimy podwórko, które stało się bohaterem powieści pt. „Podwórko” Anny Marcinkowskiej, spotkamy się z poetką Wandą Kudelską, opowiemy o kowalskim pieśniarzu i regionaliście Leonie Stankiewiczu, przypomnimy kowalskich poetów – Marzennę Lewandowską, księdza Piotra Głowackiego, Mirosława Glazika i innych. Nie zabraknie także wspomnień o Janie Nowickim, który w ostatnich latach życia poświęcił się literaturze.
Pocztówki ze spaceru
Trasa spaceru na pocztówce
Czy wiesz, że...?
Kowal został sportretowany w kontrowersyjnym zbiorze opowiadań Krzysztofa Skudzińskiego, występując jako Proboszczowice. Książka, w której bohaterach rozpoznało się wielu mieszkańców, okrzyknięta została obrazoburczą. Do kłótni między mieszkańcami a autorem wmieszała się nawet Telewizja Polska, relacjonując przebieg niesnaski.
Książka, pełna humoru, bezpośrednio poruszająca nawet największe tematy tabu, jest portretem małego miasteczka, które mogłoby zdarzyć się wszędzie. Zdarzyło się jednak w Kowalu.
Z okładki książki:
Krzysztof Skudzińki urodził się w 1947 roku. Dzieciństwo spędził w Kowalu. Początkowo studiował na wydziale matematyki w Toruniu, a po przerwaniu nauki pracował w tartaku oraz jako konduktor międzynarodowych wagonów sypialnych. Zdobyte wówczas doświadczenia i obserwacje spożytkował w swoich opowiadaniach. Później rozpoczął studia polonistyczne, które ukończył studiując równocześnie filozofię. Obecnie jest studentem wydziału reżyserii w łódzkiej Szkole Filmowej. Oprócz opowiadań pisze również scenariusze filmowe. Zbiór opowiadań Rekolekcje dla głuchoniemych to jego książkowy debiut.
Wykonano w ramach projektu:
