Menu Zamknij

cmentarz ewangelicko
-augsburski
BARANY

Spoczywają tu prochy rodzin: Adams, Becker, Bilitz, Bohm, Bonkowski, Botke, Dallmann, Feldt, Fercho, Flahr, Frybus, Gerke, Gertz, Hartwig, Hein, Helmer, Hinkelmann, Hoffmann, Janke, Kunke, Krampitz, Kleister, Lange, Schroder, Schultz, Sonnenberg, Timm, Tschense, Wegner, Wiese, Winter, Witt, Zabel i innych mieszkańców zwykle trudniących się rolnictwem.Na nieczynnym cmentarzu o powierzchni ok. 0,33 ha zachowało się przynajmniej 55 nagrobków oraz wiele mogił ziemnych.  Na dwunastu nagrobkach zachowały się inskrypcje, które poza danymi pochowanych, zawierają sentencje nawiązujące do życia wiecznego w niebiosach po śmierci, wiary w Zbawiciela oraz odwołujące się bezpośrednio do Listu Św. Pawła do Filipian. Obiekt wpisany do wojewódzkiej ewidencji zabytków. Własność Lasów Państwowych – Nadleśnictwo Dobrzejewice.

Nagrobki i detale

Upamiętnienie cmentarza zainicjowała Maria Witomska, sołtys wsi Barany. Prace porządkowe i dokumentacyjne przeprowadzono w 2019, wspólnie z wolontariuszami i mieszkańcami Wielgiego, Skępego i okolic. Ekspertyzę sporządziła dr Alicja Drozd-Lipińska (Katedra Biologii Człowieka Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu). Dokumentację opracowali: Michał Wiśniewski (Stowarzyszenie Lapidaria. Zapomniane cmentarze Pomorza i Kujaw) i zespół Fundacji Ari Ari.

oprac. dokumentalne: Michał Wiśniewski oprac. projektowe: Fundacja Ari Ari autorzy zdjęć: Bożena Ciesielska, Jarosław Czerwiński, Alicja Drozd, Michał Wiśniewski, Fundacja Ari Ari

Sponsorzy:

Cmentarz ewangelicko-augsburski w Baranach założono dla ewangelików sprowadzonych przez ród Karwosieckich, właścicieli majątku Ostrowite. Chociaż najstarsza wzmianka o istnieniu Baranów pochodzi początku XIX wieku, a kantorat założono w 1845 roku, cmentarz powstał dopiero w 1914 roku. Do tego czasu ewangelicy z Baranów spoczywali na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Lipnie, gdzie znajdowała się ich macierzysta parafia. Powstały na krańcach wsi Barany cmentarz służył także protestantom z Ignackowa, Męcowizny i Oparczysk.

Karta cmentarza

Historia osadnictwa niemieckiego na Ziemi Dobrzyńskiej sięga XIII wieku. Największy napływ osadników nastąpił po drugim rozbiorze Polski (1793), kiedy ziemie te znalazły się w zaborze pruskim (od 1815 w granicach zaboru rosyjskiego). Wraz z przesiedleniami po II wojnie światowej, nekropolia w Baranach przestała pełnić swoją funkcję, ulegając zniszczeniu.

Zdjęcia archiwalne

Tablica informacyjna

Wykonano w ramach projektu: