Fabryka
Celulozy
we włocławku
Fabryka Celulozy – Włocławek została uruchomiona w 1899 roku przez Izydora i Maxa Cassirerów jako pierwsza na ziemiach Królestwa Polskiego wytwórnia celulozy sulfitowej (rozgrzewanie drewna pod cieśnieniem do 1500 stopni Celsjusza z wodorosiarczanem wapnia). Burzliwa historia włocławskiej fabryki znakomicie ilustruje przemiany gospodarcze i społeczne XIX i XX wieku. W okresie świetności w fabryce zatrudnionych było ponad 3500 pracowników. Została utrwalona w słynnej powieści Igora Abramowa -Newerly’ego pt. Pamiątka z Celulozy oraz w filmie zrealizowanym na jej podstawie przez Jerzego Kawalerowicza w 1953 roku. Celuloza funkcjonowała do 1994 roku pod szyldem Zakłady Celulozowo-Papiernicze im. Juliana Marchlewskiego we Włocławku, kiedy została ostatecznie zamknięta.
Budynek przepompowni należący do zespołu budunków Fabryki Celulozy - widok współczesny
Kino plenerowe na pamiątkę dawnej „Ameryki"
23 sierpnia 2019 w ramach Tykociński Włocławek Film Festival w miejscu dawnej fabryki, należącym obecnie do zakładu Mrówka, został wyemitowany film Jerzego Kawalerowicza pt. „Celuloza” (1953) opowiadający o dziejach robotników pracujących w największym włocławskim zakładzie i jednym z największych zakładów w kraju. Wprowadzenie do historii filmowej wygłosił dr Tomasz Dziki z Archiwum Państwowego we Włocławku.
Organizacja: Fundacja Ari Ari Współorganizacja: Fundacja Ładowarka
Pokaz filmu i wystawa w Archiwum Państwowym we Włocławku
20 lutego 2019 w Archiwum Państowym we Włocławku odbył się wernisaż wystawy pt. „Młyny, cukrownie, spółdzielnie. Historia u podstaw na Kujawach i Ziemi Dobrzyńskiej” połączona z prelekcją dr Tomasza Dzikiego poświęconą włocławskiej Fabryce Celulozy oraz pokazem filmów o zapomnianych zabytkach Kujaw i Ziemi Dobrzyńskiej.
Pocztówka przedstawiająca widok na Fabrykę Celulozy
dr Tomasz Dziki o Fabryce Celulozy i Włocławku w czasach rewolucji przemysłowej
(nagranie audio)
Fabryka na ruinach imperium
Po upadku „Włocławskiej Celulozy” w 1994 część obiektów fabrycznych nabyła łódzka firma „W. Lewandowski” Produkcja-Handel-Usługi. Prowadzi w nich do dziś produkcję papieru toaletowego, chusteczek higienicznych i ręczników papierowych.
Fabryka Celulozy w filmie
Fabryce Celulozy braci Cassirerów, przemianowanej następnie na Zakłady Celulozowo-Papiernicze im. Juliana Marchlewskiego poświęcił dwa filmy Jerzy Kawalerowicz. Pierwszy z nich to „Celuloza”, a drugi, kontynuacja fabuły z poprzedniego dzieła, to „Pod gwiazdą frygijską”
(przekierowanie do strony zewnętrznej)
(przekierowanie do strony zewnętrznej)
Wykonano w ramach projektu:
Dofinansowano przez Muzeum Historii Polski w ramach projektu Patriotyzm Jutra
